Yaşadığı zorlukların içinde yeşerttiği filizlerle, azmin saf tanımı ve ilklerin kadını…
Annesi müdür, babası ise fizik ve matematik öğretmeni olan Marie 1867 yılında Polonya’da doğmuştur. Büyüdüğünde modern fiziğin öncülerinden olacak olan Marie’nin bilim aşkı fizik öğretmeni olan babasının deney aletlerini incelemesi ile başlamıştır. Marie oldukça zeki bir öğrenci olmasına rağmen yaşadığı dönemin şartları sebebiyle bilim serüvenine birçok engelle birlikte adım atmıştır. Marie’nin yaşadığı zamanlarda Rusya, ülkesine savaş açıyor ve Polonya halkına zulmediyordu. Öyle ki Marie yaşam hakkını koruyabilmek için lehçesini bile saklamak zorunda kalmıştı. Kendi topraklarında yaşadığı haksızlara büyük başarılara imza atıp ülkesini gururlandırarak cevap verecek olan Marie, eğitimine devam etmek ve keşfedilmeyeni keşfetmek için elinden geleni yapmaya hazırdı.
Eğitim Hayatı
Rusların Varşova Üniversitesine Polonyalı kadınları almaması üzerine Marie yurt dışında okumak için plan yapmıştır. Yurt dışında okuyabilecek kadar para biriktirdikten hemen sonra Paris’te bulunan Sorbonne Üniversitesinde eğitim hayatına kaldığı yerden devam eder. Bilmediği bir dil olan Fransızca ile yeni tanışması sebebi ile derslerini anlamakta güçlük çekiyor, akranlarından geride kalıyordu. Derslerinde geride kalmamak için yaptığı uzun çalışmalar sayesinde öğrencilik hayatındaki birincilik meşalesini elinden düşürmemiştir. Tüm zorluklara rağmen eğitim hayatına tutkuyla devam eden Marie babasının yolundan giderek fizik ve matematik üzerine çalışmalar yapıyordu.
Pierre Curie ile Tanışması
Yaptığı çalışmalar için laboratuvara ihtiyaç duyan Marie, Pierre Curie ile tanışır ve beraber çalışmaya başlarlar. Başından mutsuz bir evlilik geçen Pierre hayatında bir kadın istemediğine karar verse de Marie ile tanıştıktan sonra tüm fikri değişmiştir. Elinden alınan haklara rağmen azimle çalışan Marie, Pierre’i kendine hayran bırakmıştır. Marie, çocukluk hayali olan ülkesini gururlandırmak hedefi ile Polonya’ya geri dönüp çalışmalarını kendi vatanında devam ettirmek istiyordu. Bir süreliğine ülkesine dönen Marie, gittiği günden bu yana hiçbir şeyin değişmediğini ve akademik alanda hala kadınların yok sayıldığını gördüğünde tüm hayalleri yıkılmıştı. Bunun üzerine çalışmalarına ülkesinde devam edemeyeceğini anlayıp Paris’te yaşamaya karar vermiş ve sevgili Pierre ile evlenmiştir.
Marie Curie’nin Yaptığı Çalışmalar
Uranyum elementinin keşfi ve x-ışınlarının etkisinin bulunduğu sıralarda Marie, bu çalışmalarda kimsenin dikkat etmediği noktaların üzerinde durmuştur. Elektrik tüpünden çıkan X-ışınları sayesinde kemik ve metal dışındaki maddelerin içinin görülebildiğini keşfeden Wilhem Roentgen’e karşılık Henri Bacquerel elektrik tüpüne ihtiyaç duymadan uranyum parçasının da aynı etkiyi yaptığı gözlemlemiştir. Bu durum kimsenin dikkatini çekmiyorken Marie Curie uranyum gibi ışıma yapabilen elementleri araştırmaya başlamıştır. Yaptığı araştırmalar sonucunda aradığını bulur ve Toryum elementinin de uranyum gibi davrandığını keşfeder. Çalışmalarının devamında birden fazla element içeren taşları incelemeye koyulan Marie, uranyum ve toryumdan oluşan uraninit taşının da x-ışını yaydığını bulur. Taşın yüksek miktarda radyasyon yayma özelliği Marie’yi meraklandırıyordu. Birazdan soracağı soru ise Marie’nin tarihe yapacağı büyük dokunuşun ilk hamlesi olacaktır. Yüksek miktarda radyasyon yayan uraninit taşının içinde uranyum elementi dışında bu radyasyona sebep olan elementler olmalıydı. Peki bunlar hangi elementti?
Tarihe Adını Yazdıran Sorusu ve Keşif Süreci
Yüksek miktarda radyasyon yayan Uraninit taşının içinde Uranyum elementi dışında bu radyasyona sebep olan elementler olmaydı. Peki bunlar hangi elementti?
1898 yılında Marie aradığı elementi bulur. Bulduğu elemente çocukluk hayali olan ülkesini gururlandırma görevini unutmaz ve “Polonyum” adını verir.
Bulduğu elementlerin özelliğinden yola çıkarak “radyoaktif” terimini de literatüre yazmıştır. Çok kısa sürede şu ana kadar bulduğu en radyoaktif elementi bulacaktır. Radyum…
Eşi Pierre ile Radyum elementinin ispatı üzerinde deneyler yapmaya başlarlar. Yaptıkları çalışmalar sonuç verir ve Radyum elementinin atom ağırlığını bulurlar. Marie ve Pierre buldukları yeni elementin tüm patent hakkını alıp hayatlarının geri kalanını zenginlik içerisinde geçirebilirlerdi lakin bu hiç de onların yapacağı bir iş değildi. Bilim aşığı iki insan bu yolda nasıl zorluklar yaşandığını çok iyi biliyor ve bilimin saklanması değil paylaşılması gerektiğini savunuyorlardı. Nitekim öyle de oldu.
Aldığı Ödüller ve Akademik Hayatı
Marie eşi Pierre ile İngiltere’nin en önemli kimya ödülünü aldıktan sonra Nobel fizik ödülü almaya da aday olacakken çalışmaları göz ardı edilerek adaylığa sadece Henri Bacquerel ve Pierre Curie çıkarıldı. Pierre eşi Marie’nin hakkının yenmesine asla izin veremezdi. Bunun üzerine Marie aday gösterilmediği sürece ödülü almayacağını söylemiştir. Bu söyleminin üzerine Nobel fizik ödülünü Marie ve Pierre Curie birlikte almıştır.
Akademik hayatına dolu dizgin devam eden Marie doktorasını tamamlamış ve Sorbonne’deki ilk kadın profesör olmuştur. Marie’nin Üniversitedeki ilk dersi oldukça merak edilmiştir. Birçok kişi Marie’nin ilk dersini dinlemeye gelmiş ve başarısız olmasını bekleyen gözler yerini hayranlığa bırakmıştır.
Radyum ve polonyum elementlerinin keşfi ile Nobel Kimya ödülünü alan Marie, iki farklı kategoride Nobel ödülü alan ilk insan olarak tarihe adını radyoaktif harflerle yazmıştır.
Marie Curie Neden Vefat Etti?
Tüm bu hayran bırakan gelişmelerden sonra Marie uzun süre radyoaktif elementlere maruz kalması sonucunda nadir görülen aplastik anemisi hastalığına yakalanır. Gelecek nesle büyük miraslar bırakan Marie, 4 Temmuz 1934’de hayata gözlerini yumar.
“Her çağın kendi rüyası vardır. O halde dünün rüyalarını bir kenara bırakın. Bilginin meşalesini alın ve geleceğin sarayını inşa edin.”
Marie Curie
Kaynakça:
1.Marie Curie Nobel Ödülü görseli wikipedia adresinden 10.10.2022 tarihinde alınmıştır.
2.Polonyum elementinin görseli evrim ağacı adresinden 10.10.2022 tarihinde alınmıştır.
3.Marie Curie görseli pinterest adresinden 10.10.2022 tarihinde alınmıştır.
4.Sorbonne Üniversitesi görseli wikipedia adresinden 10.10.2022 tarihinde alınmıştır.
