Yılda iki kez tekrarlanan Gündönümü veya gün dönümü, Güneş’in yarımkürelerde en büyük açılarla düştüğü günlerdir. Bununla birlikte gündüz ve gece, kısalmaya veya uzamaya başlar. 21 Aralık Güney Yarım Küre’ de yaz, Kuzey Yarım Küre’ de kış mevsiminin başlangıcı kabul edilir. Türkiye Kuzey Yarım Küre ‘ de yer aldığı için bu tarihte, 21 Aralık Kış Gündönümünde en uzun geceyi yaşayacak.
Kış gündönümünde yani 21 Aralık’ta Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ ne dik gelir. Bu tarihten itibaren kuzey yarım kürede günler kısalmaya, güney yarım kürede uzamaya başlıyor.
Gündönümü Nedir?
Gündönümü veya gün dönümü, yılda iki kez tekrarlanan ve güneşin dünyaya en uzak mesafede olduğu ana verilen isimdir. Gündüzlerin ve gecelerin kısalmaya veya uzamaya başladığı andır.
Yaz gündönümünde, güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne dik gelir. Kuzey yarım kürede günler kısalmaya, güney yarım kürede uzamaya başlar. Kış gündönümünde Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ ne dik gelir. Bu tarihten itibaren Kuzey yarım kürede günler kısalmaya, Güney yarım kürede uzamaya başlıyor.
Kuzey yarımkürede 21 Aralık tarihi gölgelerin uzun olduğu gün olarak adlandırılıyor. 21 Aralık tarihinde kuzey yarımkürede gündüzler uzamaya başlarken güney yarımkürede ise gündüzler kısalmaya başlıyor. Yaz gün dönümünde ise yarımkürelerde yaşanan olayların tam tersi yaşanıyor. Kuzey yarımkürede 21 Haziran tarihi ise yaz gün dönümü olarak kabul ediliyor.
21 Aralık Tarihinde Ne Olacak?
Kuzey Yarımkürede, 21 Aralık’ta en uzun gece yaşanır. 23 Aralık itibariyle geceler kısalır, gündüzler ise uzar. Aydınlanma çizgisinin sınırları Kutup dairelerinden geçer. Güney Kutup Kuşağı aydınlanma çemberi içinde iken, Kuzey Kutup Kuşağı karanlık çember içindedir. Kuzey Kutup Dairesi’nde sadece bu gün 24 saat süreyle gece, Güney Kutup Dairesi’nde ise 24 saat süreyle gündüz yaşanır.
Gündüz süresinin uzunluğu güneye gidildikçe artar. Bu nedenle Türkiye’de 21 Aralık’ta;
- Ülkenin Kuzey’indeki Sinop’ta 15 saat 6 dakikayla en uzun gece olacak.
- En kısa gece ise 14 saat ile Hatay’da yaşanacak.
Kuzey Yarım Küre’de kış gün dönümü, her yıl 21 veya 22 Aralık’ta; Dünya genelinde tam olarak aynı zamanda gerçekleşir. Bu yıl kış gün dönümü 22 Aralık Perşembe günü Türkiye saatiyle 00.47’de gerçekleşecektir.
Güncel paylaşımlarımız için bizleri sosyal medyadan takip etmeyi unutmayınız. Keyifli okumalar 🙂
Kaynakça
- https://www.cnnturk.com/yasam/en-uzun-gece-ne-zaman-2022-21-aralik-kis-gundonumu-nedir
- Görsel 1. https://indigodergisi.com/wp-content/uploads/2019/12/kis-gundonumu-nedir-ne-zaman.jpg sitesinden 19.12.2022 tarihinde alınmıştır.
- Görsel 2. https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1%C5%9F_g%C3%BCnd%C3%B6n%C3%BCm%C3%BC sitesinden 19.12.2022 tarihinde alınmıştır.